Artykuły

Fracht morski i przewóz towarów drogą morską – infrastruktura i środki transportu morskiego

27 stycznia 2025

Transport statkiem jest jednym z tańszych sposobów realizacji zamówień. W poniższym tekście prezentujemy najważniejsze informacje dotyczące frachtu morskiego i specyfiki przewozu towarów drogą morską.

Na czym polega fracht morski?

Transport wodny to jeden z najstarszych typów transportu stosowanych z powodzeniem również obecnie. Fracht morski polega na przewozie przesyłek statkiem towarowym w celach zarobkowych. Niskie ryzyko uszkodzenia ładunku oraz duża kubatura przestrzeni ładunkowej sprawiają, że ten typ transportu jest chętnie wybierany przez przedsiębiorców z całego świata. 

Transport morski – rodzaje i charakterystyka

Przewóz towarów drogą morską dzieli się na krajowy i międzynarodowy. W Polsce najważniejszym zastosowaniem tego typu transportu jest import towarów spoza granic UE, najczęściej z ChinUSA. W tym celu stosowany jest fracht morski, czyli proces dostawy ładunków przez wody morskie. Wykorzystywane są do tego statki towarowe.

Podstawowe rodzaje transportu wodnego to transport kabotażowy realizowany blisko linii wybrzeża, transport liniowy, czyli regularny transport ładunków na określonych szlakach, transport trampowy wynikający z aktualnego zapotrzebowania rynku i transport wahadłowy realizowany na trasie między dwoma portami.

Środki transportu morskiego – rodzaje i zastosowanie

Transport morski realizowany jest na statkach towarowych. Rodzaj środka transportu we frachcie morskim musi być dopasowany do specyfiki przewożonych ładunków. Wśród statków stosowanych do przewozu drogą morską najczęściej spotyka się:

  • kontenerowce, czyli statki wyposażone w elementy niezbędne do transportu specjalnych metalowych kontenerów morskich;
  • drobnicowce, czyli statki przystosowane do przewozu drobnicy, tj. pojedynczych ładunków zebranych w większe opakowania. Statki drobnicowe transportują towary zapakowane w skrzyniach, beczkach, workach itd.;
  • masowce stosowane podczas transportu ładunków sypkich, np. zbóż lub węgla;
  • tankowce stosowane do transportu substancji chemicznych takich jak paliwa;
  • rorowce, czyli statki służące do transportu ro-ro, tzn. do ładunków tocznych i pojazdów.

Każdy statek do przewozu towarów morzem zapewnia odpowiednie udogodnienia konieczne dla zapewnienia bezpieczeństwa transportowanych ładunków.

Jakie ładunki mogą być transportowane statkiem?

Z uwagi na bardzo duże zróżnicowanie typów statków oraz bogatą ofertę sprzedawców, nie ma właściwie żadnych ograniczeń dotyczących rodzajów importowanych towarów. W transporcie morskim przewożone są ładunki drobnicowe, masowe, ponadgabarytowe, towary sypkie, płynne i gazowe. Statki towarowe mogą przewozić towary o dowolnym gabarycie.

Duży asortyment przewożonych dóbr przekłada się na znaczenie transportu morskiego w gospodarkach poszczególnych krajów. Możliwość zamówienia zróżnicowanych towarów z odległych miejsc to ważny aspekt dla importerów dążących do zmniejszenia kosztów działalności i zapewnienia klientom rozbudowanej oferty. 

Najważniejsze zalety transportu ładunków drogą morską

Transport drogą morską to jeden z najtańszych metod transportu ładunków. Pozwala przedsiębiorcom zminimalizować nakłady ponoszone na import towarów. Dynamiczny rozwój transportu morskiego wynika z obiektywnych zalet takiego rozwiązania. Duża przestrzeń ładunkowa statków pozwala na przewóz dużej ilości ładunku. Kolejną zaletą jest brak ograniczeń dotyczących rodzaju transportowanych dóbr. Z uwagi na spore zróżnicowanie typów statków oraz ich ładowność, możliwości importu są praktycznie nieograniczone. 

Środki transportu morskiego zapewniają bezpieczną dostawę ładunku. Odsetek wypadków jest mniejszy niż w przypadku transportu drogowego, lotniczego i kolejowego.

Co więcej, przewóz ładunków drogą morską jest uznawany za transport ekologiczny. Nie oznacza to jednak, że jest on całkowicie obojętny dla planety. Intensywność transportu, częstotliwość i rozmiar całej branży przekładają się na jej wpływ na środowisko naturalne. Jednak, w porównaniu z transportem drogowym czy lotniczym, szkodliwe oddziaływanie na naturę jest wyraźnie mniejsze. Wpływ transportu morskiego na środowisko obejmuje przede wszystkim zanieczyszczenia powietrza i wody, do których dochodzi w czasie pokonywania trasy. Do skutków transportu morskiego należy zaliczyć także zanieczyszczenie wody olejami, emitowanie hałasu przez przepływające statki i zderzenia ze zwierzętami wodnymi.

Transport morski – logistyka i infrastruktura

Logistyka we frachcie morskim oznacza organizację przepływu towarów i surowców między miejscem nadania a miejscem docelowym. Proces logistyczny obejmuje także czynności kompleksowej obsługi klienta odbywające się w centrach logistycznych i portach. Odpowiednio rozbudowana infrastruktura transportu morskiego gwarantuje sprawny przebieg procesu transportu oraz jego bezpieczeństwo. 

Infrastruktura składa się z rozbudowanych sieci dróg lądowych i morskich oraz budynków i połączeń między nimi. Mają one na celu usprawnienie przemieszczania się towarów na dowolnym etapie transportu morskiego. Należą do niej takie elementy jak porty i drogi wodne. Sprawny przepływ dóbr jest możliwy dzięki obecności dobrze zaprojektowanych nabrzeży oraz terminali dostosowanych do przeładunku różnych rodzajów ładunków. Do infrastruktury zalicza się także odpowiednie oznakowania i systemy mające na celu uporządkowanie i zachowanie bezpieczeństwa w ruchu wodnym. Ochrona transportu morskiego i normy bezpieczeństwa w transporcie morskim regulowane są odpowiednimi przepisami prawa unijnego i międzynarodowego (m.in. dyrektywami UE). 

W trakcie organizacji przewozu dóbr realizowane są najważniejsze funkcje transportu morskiego, czyli dostawy towarów, materiałów i produktów drogą morską. Na sukces składają się różne czynniki: komunikacja, wiedza, doświadczenie oraz elastyczność. Dlatego organizacją transportu morskiego zajmują się firmy dysponujące odpowiednim zapleczem i kwalifikacjami.

Fracht morski to ekonomiczny środek transportu, który umożliwia import różnych towarów z odległych krajów oraz optymalizację kosztów działalności.