Firmy realizujące przewozy międzynarodowe w ogromnej większości korzystają z możliwości przewozu kabotażowego. Jest to usługa przewozu towarów realizowana w kraju innym niż państwo rejestracji firmy transportowej. Cały proces jest oczywiście odpowiednio regulowany, by zachować rynek międzynarodowy bardziej konkurencyjnym i przejrzystym. Poniżej opisujemy dokładnie zasady kabotażu i przepisy, które obowiązują firmy przewozowe.
Co to jest kabotaż w transporcie?
W międzynarodowych przewozach popularną formą dostawy jest kabotaż. Co to jest? To nic innego jak wykonanie usługi transportu przez firmę zarejestrowaną w innym kraju niż ten, w którym realizowana jest usługa. W praktyce wygląda to tak, że kabotaż zostaje przeprowadzony przez dostawcę wyruszającego z dostawa ze swojego kraju, a jego podróż kończy się w innym. Po rozładunku rozpoczyna drugie zlecenie na terenie obcego państwa i realizuje je właśnie w tym kraju. Kabotaż jest więc bardzo praktyczną usługą, która ma wpływ na cały rynek międzynarodowego transportu, ale też zachowanie rentowności i konkurencyjności firm.
Jest oczywiste, że istnieją pewne przepisy ograniczające kabotaż np. Pakiet Mobilności oraz ograniczenia wdrażane przez poszczególne państwa. Nadrzędnym dokumentem, wobec którego wszystkie Państwa UE i EFTA muszą się stosować, jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1072/2009 z 2009 roku. Skoro jesteśmy już przy zasadach realizacji kabotażu, omówmy obowiązujące nowe przepisy w tej dziedzinie.
Najważniejsze zasady i przepisy dotyczące kabotażu
Jak wspomnieliśmy powyżej, naczelnym przepisem dla kabotażu jest ww. Rozporządzenie. Określa ono zasady wykonywania przewozów kabotażowych przez przewoźników zarejestrowanych w krajach członkowskich UE. To jednak nie wszystko, bo w 2020 roku w życie weszły nowe przepisy kabotażu. Jest to tzw. Pakiet Mobilności. Jest to duża forma aktualizacji przepisów, które aktualnie obowiązują wszystkie firmy krajów członkowskich UE i EFTA.
Jednym z najważniejszych przepisów wprowadzanych przez PM jest zapobieganie nadużyciom i zapewnienie uczciwej konkurencji. Przewoźnicy mogą wykonać do trzech operacji kabotażowych w ciągu siedmiu dni po zakończeniu międzynarodowego przewozu do kraju kabotażowego. Po zakończeniu operacji kabotażowych, muszą opuścić kraj na minimum cztery dni przed ponownym transportem kabotażowym.
Kolejnym warunkiem stawianym przez prawo kabotażowe jest posiadanie ważnych licencji i stworzenie odpowiednich warunków pracy. Licencje obejmują przede wszystkim zezwolenia na przewozy międzynarodowe, ale też certyfikaty potwierdzające kompetencje na przewóz określonych towarów w danym kraju. Warto również wspomnieć o obowiązku posiadania listów przewozowych (CMR) czy dowodów dostawy. Kwestie dotyczące warunków pracy dla kierowców są bardzo rygorystyczne. Przewoźnicy muszą zapewnić kierowcom wynagrodzenie zgodne z przepisami kraju, w którym realizowany jest kabotaż. Czas pracy również nie może przekraczać maksymalnego dopuszczalnego przez dane państwo.
Przykłady przewozów kabotażowych
Przebrnęliśmy przez zagadnienia prawne i przepisy dotyczące przewozów kabotażowych. Teraz przedstawimy kilka najpopularniejszych wariantów kabotażu. Przykłady ułatwią zrozumienie, jak firmy transportowe poruszają się w obszarze przesyłek międzynarodowych wykonywanych w wariancie kabotażu. Wspomnijmy jeszcze, że istnieją dwa najpopularniejsze sposoby realizacji tego typu przewozu – kabotaż drogowy i kabotaż lotniczy.
Zacznijmy od realizacji usług drogą lądową. Przykładowo polska firma realizuje przewóz towarów z Lublina do Monachium. Po wykonaniu zlecenia spedytor organizuje transport dla kierowcy na terenie Niemiec. W czasie 7 dniu kierowca może wykonać maksymalnie 3 zlecenia i musi wrócić na teren Polski na 4 dni lub dłużej, by znowu wykonać zlecenie kabotażowe.
Drugi przykład obejmuje kabotaż w transporcie lotniczym. Jest to zdecydowanie rzadziej spotykana forma kabotażu jednak możliwa i realizowana. Idealnym przykładem jest wykonanie przewozu pasażerów z kraju europejskiego do Stanów Zjednoczonych np. Nowego Jorku. Po wylądowaniu linie lotnicze europejskiego przewoźnika mogą zrealizować połączenie na trasie Nowy Jork do Miami, po czym z Miami wykonać lot do rodzimego kraju.
Najważniejsze korzyści z transportu kabotażowego
Przewoźnicy oraz gospodarki krajów UE i EFTA czerpią korzyści z realizacji transportu kabotażu. Po pierwsze jest to optymalizacja kosztów operacyjnych. Zrealizowanie przewozu z Wrocławia do Lyonu bez możliwości wykonania dodatkowych zleceń „na powrocie” jest najczęściej ekonomicznie nieopłacalne i nieuzasadnione. Dlatego firmy mogą unikać pustych przebiegów, czym optymalizują koszty operacyjne oraz zyski. Warto też wspomnieć o wzmacnianiu konkurencyjności. Możliwość realizacji przewozów krajowych przez zagranicznych przewoźników sprzyja zdrowej konkurencji. To prowadzi do podnoszenia jakości usług oraz obniżania cen. Klienci w ten sposób korzystają z lepszych warunków przewozu, a to odbija się na ich zadowoleniu.
Bez wątpliwości transport kabotażowy jest istotnym elementem polityki w firmach logistycznych. Liczne korzyści i możliwości, jakie daje, sprzyjają realizacji międzynarodowych zleceń z korzyścią dla gospodarki i klientów.