Artykuły

Kabotaż – czym jest i czym charakteryzuje się przewóz kabotażowy

09 listopada 2024

Firmy realizujące przewozy międzynarodowe w ogromnej większości korzystają z możliwości przewozu kabotażowego. Jest to usługa przewozu towarów realizowana w kraju innym niż państwo rejestracji firmy transportowej. Cały proces jest oczywiście odpowiednio regulowany, by zachować rynek międzynarodowy bardziej konkurencyjnym i przejrzystym. Poniżej opisujemy dokładnie zasady kabotażu i przepisy, które obowiązują firmy przewozowe.

Co to jest kabotaż w transporcie?

W międzynarodowych przewozach popularną formą dostawy jest kabotaż. Co to jest? To nic innego jak wykonanie usługi transportu przez firmę zarejestrowaną w innym kraju niż ten, w którym realizowana jest usługa. W praktyce wygląda to tak, że kabotaż zostaje przeprowadzony przez dostawcę wyruszającego z dostawa ze swojego kraju, a jego podróż kończy się w innym. Po rozładunku rozpoczyna drugie zlecenie na terenie obcego państwa i realizuje je właśnie w tym kraju. Kabotaż jest więc bardzo praktyczną usługą, która ma wpływ na cały rynek międzynarodowego transportu, ale też zachowanie rentowności i konkurencyjności firm.

Jest oczywiste, że istnieją pewne przepisy ograniczające kabotaż np. Pakiet Mobilności oraz ograniczenia wdrażane przez poszczególne państwa. Nadrzędnym dokumentem, wobec którego wszystkie Państwa UE i EFTA muszą się stosować, jest Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 1072/2009 z 2009 roku. Skoro jesteśmy już przy zasadach realizacji kabotażu, omówmy obowiązujące nowe przepisy w tej dziedzinie.

Najważniejsze zasady i przepisy dotyczące kabotażu

Jak wspomnieliśmy powyżej, naczelnym przepisem dla kabotażu jest ww. Rozporządzenie. Określa ono zasady wykonywania przewozów kabotażowych przez przewoźników zarejestrowanych w krajach członkowskich UE. To jednak nie wszystko, bo w 2020 roku w życie weszły nowe przepisy kabotażu. Jest to tzw. Pakiet Mobilności. Jest to duża forma aktualizacji przepisów, które aktualnie obowiązują wszystkie firmy krajów członkowskich UE i EFTA.

Jednym z najważniejszych przepisów wprowadzanych przez PM jest zapobieganie nadużyciom i zapewnienie uczciwej konkurencji. Przewoźnicy mogą wykonać do trzech operacji kabotażowych w ciągu siedmiu dni po zakończeniu międzynarodowego przewozu do kraju kabotażowego. Po zakończeniu operacji kabotażowych, muszą opuścić kraj na minimum cztery dni przed ponownym transportem kabotażowym​.

Kolejnym warunkiem stawianym przez prawo kabotażowe jest posiadanie ważnych licencji i stworzenie odpowiednich warunków pracy. Licencje obejmują przede wszystkim zezwolenia na przewozy międzynarodowe, ale też certyfikaty potwierdzające kompetencje na przewóz określonych towarów w danym kraju. Warto również wspomnieć o obowiązku posiadania listów przewozowych (CMR) czy dowodów dostawy. Kwestie dotyczące warunków pracy dla kierowców są bardzo rygorystyczne. Przewoźnicy muszą zapewnić kierowcom wynagrodzenie zgodne z przepisami kraju, w którym realizowany jest kabotaż. Czas pracy również nie może przekraczać maksymalnego dopuszczalnego przez dane państwo.

Przykłady przewozów kabotażowych

Przebrnęliśmy przez zagadnienia prawne i przepisy dotyczące  przewozów kabotażowych. Teraz przedstawimy kilka najpopularniejszych wariantów kabotażu. Przykłady ułatwią zrozumienie, jak firmy transportowe poruszają się w obszarze przesyłek międzynarodowych wykonywanych w wariancie kabotażu. Wspomnijmy jeszcze, że istnieją dwa najpopularniejsze sposoby realizacji tego typu przewozu – kabotaż drogowy i kabotaż lotniczy.

Zacznijmy od realizacji usług drogą lądową. Przykładowo polska firma realizuje przewóz towarów z Lublina do Monachium. Po wykonaniu zlecenia spedytor organizuje transport dla kierowcy na terenie Niemiec. W czasie 7 dniu kierowca może wykonać maksymalnie 3 zlecenia i musi wrócić na teren Polski na 4 dni lub dłużej, by znowu wykonać zlecenie kabotażowe.

Drugi przykład obejmuje kabotaż w transporcie lotniczym. Jest to zdecydowanie rzadziej spotykana forma kabotażu jednak możliwa i realizowana. Idealnym przykładem jest wykonanie przewozu pasażerów z kraju europejskiego do Stanów Zjednoczonych np. Nowego Jorku. Po wylądowaniu linie lotnicze europejskiego przewoźnika mogą zrealizować połączenie na trasie Nowy Jork do Miami, po czym z Miami wykonać lot do rodzimego kraju.

Najważniejsze korzyści z transportu kabotażowego

Przewoźnicy oraz gospodarki krajów UE i EFTA czerpią korzyści z realizacji transportu kabotażu. Po pierwsze jest to optymalizacja kosztów operacyjnych. Zrealizowanie przewozu z Wrocławia do Lyonu bez możliwości wykonania dodatkowych zleceń „na powrocie” jest najczęściej ekonomicznie nieopłacalne i nieuzasadnione. Dlatego firmy mogą unikać pustych przebiegów, czym optymalizują koszty operacyjne oraz zyski. Warto też wspomnieć o wzmacnianiu konkurencyjności. Możliwość realizacji przewozów krajowych przez zagranicznych przewoźników sprzyja zdrowej konkurencji. To prowadzi do podnoszenia jakości usług oraz obniżania cen. Klienci w ten sposób korzystają z lepszych warunków przewozu, a to odbija się na ich zadowoleniu.

Bez wątpliwości transport kabotażowy jest istotnym elementem polityki w firmach logistycznych. Liczne korzyści i możliwości, jakie daje, sprzyjają realizacji międzynarodowych zleceń z korzyścią dla gospodarki i klientów.