Zarządzanie flotą nigdy nie było tak związane z cyfryzacją. Dane stały się jednym z kluczowych zasobów, dlatego telematyka odgrywa kluczową rolę w transporcie. Przyjrzymy się, czym w zasadzie jest, jakie systemy i narzędzia telematyczne są powszechnie stosowane i jaka jest przyszłość telematyki.
Czym jest telematyka i dlaczego jest kluczowa dla przyszłości transportu?
Telematyka to interdyscyplinarna dziedzina, która łączy technologie informacyjne, komunikacyjne i nawigacyjne. Telematyka transportu koncentruje się na dostarczaniu zaawansowanych usług monitorowania, zarządzania i analizy danych w czasie rzeczywistym. W kontekście logistyki widać jej wpływ na:
- systemy śledzenia pojazdów,
- zarządzanie flotą,
- monitorowanie zachowań kierowców,
- kontrolę zużycia paliwa.
Gdy mowa o przyszłości, warto wziąć pod uwagę 4 główne kierunki rozwoju transportu i logistyki dzięki telematyce:
- Optymalizacja operacyjna.
- Poprawa bezpieczeństwa.
- Zrównoważony rozwój.
- Integracja z nowymi technologiami.
Teraz przyjrzymy się powszechnie wykorzystywanym systemom telematycznym i ich znaczeniu na elementy rozwoju branży TSL.
Systemy telematyczne w transporcie drogowym – jak działają i jakie korzyści przynoszą?
Nie istnieje jeden system telematyczny stosowany transporcie. Są to raczej rozwiązania złożone z kilku komponentów, które wzajemnie się uzupełniają. Systemy telematyczne w transporcie integrują nawigację GPS, komunikację bezprzewodową oraz analizę danych w celu monitorowania i zarządzania flotą pojazdów w czasie rzeczywistym.
Sam sposób działania systemu telematycznego w transporcie można przedstawić w kilku punktach.
GPS i lokalizacja w czasie rzeczywistym
Systemy telematyczne wykorzystują GPS do monitorowania pozycji pojazdów na mapie w czasie rzeczywistym. W tym kontekście telematyka transportu drogowego pozwala menedżerom flot na śledzenie tras, monitorowanie czasu przejazdu oraz natychmiastowe reagowanie na zmieniające się warunki drogowe lub potrzeby klienta.
Zbieranie i analiza danych
Czujniki zamontowane w pojazdach zbierają różnorodne dane, takie jak prędkość, zużycie paliwa, czas pracy silnika, a nawet styl jazdy kierowcy (np. gwałtowne hamowanie, przyspieszanie). Te dane są przesyłane do centralnego systemu, gdzie są analizowane i przekształcane w raporty oraz wskaźniki wydajności.
Komunikacja z kierowcami
Systemy telematyczne umożliwiają dwukierunkową komunikację między centralą a kierowcami. Można przesyłać informacje o zmianach w trasie, alerty o utrudnieniach na drodze lub wskazówki dotyczące poprawy stylu jazdy w celu zwiększenia bezpieczeństwa i efektywności.
Integracja z pozostałymi systemami
Współczesna telematyka drogowa może być połączona z narzędziami do zarządzania flotą, systemami ERP, a nawet infrastrukturą smart city. Umożliwia to bardziej kompleksowe zarządzanie operacjami, z uwzględnieniem takich aspektów jak zarządzanie magazynami, planowanie dostaw czy optymalizacja zużycia energii.
Jakie korzyści przynosi telematyka w logistyce?
Wprowadzenie rozwiązań telematycznych usprawnia proces zarządzania danymi. Na ich podstawie można szybciej wyciągać kluczowe wnioski mające wpływ na działanie firmy transportowej i jej rentowność. Można wymienić co najmniej 4 kluczowe korzyści z wprowadzenia telematyki do przedsiębiorstwa TSL:
- Optymalizacja kosztów operacyjnych.
- Zwiększenie bezpieczeństwa.
- Zarządzanie konserwacją i przedłużenie żywotności pojazdów.
- Zwiększenie efektywności i produktywności.
Po krótsze wyjaśnimy znaczenie każdego z nich.
Monitorowanie i analiza danych wpływają na zmniejszenie kosztów operacyjnych. W jaki sposób? Systemy i narzędzia telematyczne pomagają w identyfikacji i eliminacji nieefektywności, takich jak nadmierne zużycie paliwa, nieoptymalne trasy czy przestoje. Po drugie rozwiązania telematyczne w transporcie umożliwia natychmiastowe reagowanie na niebezpieczne zachowania, takie jak nadmierna prędkość czy agresywne hamowanie. Systemy telematyczne mogą automatycznie generować raporty, które wspierają programy szkoleniowe dla kierowców, co przyczynia się do zwiększenia ogólnego poziomu bezpieczeństwa floty.
Trzecia korzyść z zastosowania telematyki ma związek z analizowaniem stanu technicznego pojazdów. Informacje o konieczności przeprowadzenia serwisu, zanim wystąpi poważna awaria, przyczyniają się do wydłużenia żywotności floty. Ostatni z plusów łączy wszystkie powyższe w jeden. Chodzi o lepsze wykorzystanie zasobów – począwszy od zarządzania kierowcami, przez trasy po dokumentacje.
Przyszłość telematyki w transporcie i logistyce – co nas czeka w nadchodzących latach?
Można oczekiwać, że telematyka transportu i logistyki jeszcze dynamiczniej zacznie się rozwijać w najbliższej przyszłości. Jest to poniekąd spowodowane ciągłym rozwojem technologii, ale też rosnącymi wymaganiami stawianymi branży TSL. Oto jakie są możliwe kierunki telematyki w logistyce:
- Smart Cities.
- Zrównoważony rozwój.
- Zwiększenie znaczenia uczenia maszynowego i sztucznej inteligencji.
- UBI – Ubezpieczenia oparte na monitorowaniu zachowań.
Jedną z oczekiwanych zmian jest integracja telematyki samochodowej ze Smart Cities. W tym przypadku telematyka będzie wspierać rozwój inteligentnych rozwiązań parkingowych, dynamicznego ustalania opłat drogowych oraz aktualizacji tras w czasie rzeczywistym na podstawie warunków drogowych.
Stale też zaostrzają się wymagania co do czystości transportu. Systemy telematyczne będą monitorować i optymalizować zużycie paliwa, emisje CO2 oraz wspierać zarządzanie flotą pojazdów elektrycznych. Rozwiązania te będą również pomagać w optymalizacji tras pod kątem minimalizacji emisji i zużycia energii.
Należy spodziewać się też rosnącego wpływu AI i ML na branżę TSL. systemy AI mogą przewidywać awarie pojazdów na podstawie analizy historycznych danych, co pozwoli na planowanie konserwacji z wyprzedzeniem i minimalizację przestojów.
Jedną z opcji wspominaną przez ekspertów jest też UBI – ubezpieczenia oparte na zachowaniach. Telematyka pozwala na bardziej precyzyjne ocenianie ryzyka i oferowanie spersonalizowanych stawek ubezpieczeniowych, co może przyczynić się do promowania bezpiecznych praktyk jazdy.
Telematyka w transporcie drogowym – kilka słów podsumowania
Przedsiębiorstwa planujące wprowadzić zaawansowane systemy telematyki, mogą liczyć na zwiększenie efektywności, redukcję kosztów i lepsze zarządzanie flotą. Przyszłość przyniesie dalszy rozwój tych technologii, co uczyni je jeszcze bardziej niezastąpionymi w branży transportowej i logistycznej.