Artykuły

Zlecenie transportowe a zlecenie spedycyjne – czym się różnią przewozy towarów?

09 grudnia 2024

Stosowanie terminów „transport” i „spedycja” zamiennie, jest niezwykle powszechne. Nie można ich jednak traktować jako synonimów, ze względu na odmienny zakres usług i specyfiki. Zlecenie transportowe i spedycyjne mają swój udział w przemieszczaniu towarów, ale obejmują inne procedury organizacyjne. W tym artykule przyjrzymy się dokładnie każdemu z nich dla lepszego zrozumienia zarządzania łańcuchem dostaw. Zapraszamy do lektury!

Zlecenie spedycyjne a transportowe, czyli kto jest, za co odpowiedzialny?

Istotne znaczenie dla sukcesu obu procesów jest ustalenie odpowiedzialnych podmiotów. Zlecenie spedycyjne spoczywa na barkach spedytora. Jego zadaniem jest zorganizowanie procesu transportu w sposób kompleksowy. Mowa m.in. o:

  • wybór środka transportu;
  • koordynację załadunku i rozładunku;
  • przygotowanie dokumentacji (w tym dokumentów celnych, magazynowych itd.).

Spedytor bierze na siebie zlecenia spedycyjne pod kątem organizacyjnym i nie wykonuje go fizycznie. Jest swego rodzaju pośrednikiem pomiędzy firmą nadającą towar a przewoźnikiem, który realizuje zlecenia przewozu towaru. Wyjątkiem jest sytuacja, w której zlecenie spedycyjne jest realizowane w całości przez spedytora – wtedy staje się on też przewoźnikiem.

A skoro jesteśmy już przy roli przewoźnika, to on jest odpowiedzialny za zlecenie transportowe. W zakres jego obowiązków można zaliczyć:

  • realizacja załadunku;
  • fizyczne przewiezienie ładunku;
  • rozładunek (chyba że w umowie zaznaczono inaczej);
  • wzięcie na siebie odpowiedzialności za towar pod względem utraty, uszkodzenia lub opóźnień.

Skoro rola obu kluczowych podmiotów jest wyjaśniona, pora na szersze rozwinięcie procesów.

Zlecenie transportowe a zlecenie spedycyjne – wyjaśnienie pojęć

Zacznijmy od objaśnienia, czym jest zlecenie przewozu (transportu). To umowa podpisywana pomiędzy spedytorem a przewoźnikiem, w której przewoźnik zobowiązuje się do wykonania zapisanych w niej działań. Zlecenie transportu obliguje go m.in. do fizycznego zrealizowania przewozu oraz dodatkowych czynności wymienionych w umowie.

Natomiast zlecenie spedycyjne to nic innego jak zobowiązanie między spedytorem a nadawcą towaru. Obie strony uzgadniają proces, którym steruje spedytor. W umowie spedycyjnej przedstawione są obowiązki spedytora, który bierze na siebie zorganizowanie przewozu oraz działań okołotransportowych.

Jakie informacje powinno zawierać zlecenie transportu i spedycji?

Oprócz odpowiedzialności każdej ze stron, zlecenia na przewóz towarów i umowa spedycyjna, powinny zawierać istotne szczegóły całej współpracy. Zlecenie przewozu ładunku formułuje się pisemnie lub elektronicznie. Najważniejsze punkty w umowie to:

  • Dane stron.
  • Specyfikacja ładunku.
  • Miejsca i termin załadunku oraz rozładunku towaru.
  • Preferowany rodzaj pojazdu.
  • Warunki płatności.
  • Informacje o ubezpieczeniu towarów.

Na podstawie ww. informacji przewoźnik, jak i spedytor dokładnie rozumieją zakres działania i mogą przystępować do realizacji umowy.

Należy powiedzieć, że umowa spedycyjna ma nieco inny cel. Powinna zawierać informacje konieczne dla spedytora, które pozwolą mu na sprawne zorganizowanie transportu według zaleceń kontrahenta. Podstawowe informacje niezbędne do sformułowania umowy spedycyjnej to:

  • Dane stron.
  • Opis ładunku.
  • Instrukcje o załadunku i rozładunku.
  • Sposoby zabezpieczania przesyłki.
  • Ubezpieczenie ładunku.
  • Stawka wynagrodzenia i warunki płatności.
  • Dodatkowe ustalenia np. o składowaniu towaru czy formalnościach celnych.

Precyzyjne określenie warunków w umowach pozwala na minimalizowanie nieporozumień. Zmniejsza się też ryzyko błędów oraz opóźnień. Pełna dokumentacja jest też podstawą do roszczeń w przypadku zaistniałych sporów.

Czym jest bezpośrednie zlecenia transportowe?

Nie możemy przejść obojętnie również wobec innej formy realizacji przewozów, czyli bezpośredniego zlecenia transportowego. To umowa, która jest zawierana między nadawcą towaru a przewoźnikiem bez udziału spedytora będącego pośrednikiem. Dlaczego wykonuje się takie sposoby przewozu? Bezpośrednie zlecenia transportowe sprzyja oszczędnościom kosztów przez uniknięcie opłacania prowizji spedytora. Oprócz tego zapewnia bezpośrednią komunikację pomiędzy producentem lub nadawcą towaru a przewoźnikiem. Proces bezpośredniego zlecenia towaru jest też bardziej elastyczny i pozwala na podejmowanie szybszych decyzji. Może jednak stanowić wyzwanie i wymagać oddelegowania pracownika lub zespołu z firmy logistycznej do zadań stricte spedycyjnych.

Umowa spedycji a zlecenie spedycyjne – czy są różnice?

Z prawnego punktu widzenia oba terminy mają kilka różnic. Umowa spedycji a zlecenie spedycyjne odnoszą się do współpracy między nadawcą a spedytorem. Umowa spedycji jest formą prawną, której odpowiedzialność określa kodeks cywilny. Poza tym zwykle obowiązuje przez pewien czas lub na określoną ilość realizowanych przewozów. Z drugiej strony jest zlecenie spedycyjne (które notabene również jest umową), jednak formułuje się je na konkretną jednorazową usługę.

Teraz różnice między zleceniem spedycyjnym a transportowym nie mają dla Ciebie żadnych tajemnic. Zapraszamy do skorzystania z naszych usług, by profesjonalnie i bezpiecznie zorganizować przewóz Państwa towarów!